Banks Violette

De Amerikaanse kunstenaar Banks Violette neemt van februari tot mei 2024 de hele ruimte van het BPS22 over ter gelegenheid van een belangrijke tentoonstelling. Dit is de indrukwekkende comeback van het (voormalige) enfant terrible van de hedendaagse kunst. Een veertigtal werken uit het verleden, waaronder monumentale installaties, bevindt zich zij aan zij met nieuwe werken, die recent gemaakt werden met het bekende modehuis Celine.

Banks Violette (1973) is geboren, woont en werkt in Ithaca, in het noorden van de staat New York, een plaats die met de zoutindustrie geassocieerd wordt. Na een eerste job als tatoeëerder in Hawaï gaat hij een kunstopleiding volgen in New York. Hij doet zich in het begin van de jaren 2000 opmerken met zijn tekeningen en enorme installaties die vaak verwijzen naar ruimtes voor optredens en theaters. Hij put daarbij zijn inspiratie uit de donkere wereld van de subculturen van jongeren (voornamelijk black metal, gothic en post-punk). Hij is op dat moment een van de bekendste kunstenaars ter wereld.

In 2014 verlaat hij New York en de artistieke scene en keert hij terug naar Ithaca om de opeenvolgende cycli van heroïneverslaving en ontwenning te doorbreken. Hij maakt vervolgens enkele jaren grafiettekeningen op papier en keert daarna terug naar monumentale beeldhouwwerken. Hij presenteert zo in verschillende winkels van het modehuis Celine (in New York, Parijs, Londen, Milaan, enzovoort) 14 nieuwe werken die aan opgehangen kroonluchters doen denken, of veeleer aan "gesneuvelde" kroonluchters aldus dus kunstenaar. Enkele van deze nieuwe producties werden door de kunstenaar als zelfportretten opgevat (het ding dat in een hoek in elkaar zakt en flauwvalt, dixit Banks Violette).

Het oeuvre van Banks Violette vormt een coherent geheel. Alle werken worden in feite gemaakt van metalen, spiegels, met zout bedekte voorwerpen, zwarte schermen en witte TL-lampen. De kunstenaar speelt constant met het esthetische contrast tussen zwart en wit, een contrast dat vooral in deze tentoonstelling sterk aanwezig is. De rode draad doorheen de ongeveer dertig werken van deze tentoonstelling is met name de tegenstelling tussen lawaai en stilte, tussen aanwezigheid en afwezigheid, tussen gotische romantiek en minimalisme.

Onder de erg formele aspecten van deze werken treffen we de donkerste kanten van de Amerikaanse maatschappij aan. De kunstenaar kiest namelijk niet voor een objectieve weergave van de feiten, maar gebruikt de beeldtaal van de Amerikaanse populaire cultuur en de hedendaagse subculturen om nieuwe esthetische ervaringen te creëren. Dit is in het bijzonder zo voor de cultuur van de metal (heavy metal, deathmetal, doom, drone, enzovoort) waarvan hij het esthetische potentieel benut en op persoonlijke wijze opnieuw vormgeeft in verschillende grote installaties die in heldere of donkere ruimtes van het BPS22 tentoongesteld worden.

De werken van Banks Violette nemen het hele museum in en duiken op als een nieuwe sombere en angstaanjagende uitdrukking van een radicale sociale kritiek.