Agenda: Evenementen

Agenda met evenementen

3 283 evenement(en) gevonden (3001 tot 3050)

Toegang voor mensen met beperkte mobiliteit

Speciale volwassenen

Speciale gezinnen

Doven en slechthorenden

Rommelmarkt

Markten en Rommelmarkten Rommelmarkten

Tremelo - Vlaams-Brabant - Vlaams Gewest

Op 23 juni 2024 vindt een evenement plaats dat geen enkele liefhebber van snuisterijen, antiek, handgemaakte producten en gezelligheid mag missen: Het is een perfecte gelegenheid voor jong en oud om te genieten van een dag vol verrassingen. Wilt u zelf verkopen op onze rommelmarkt? Dat kan! We staan open voor iedereen die zijn of haar waren wil aanbieden. Vul het online aanmeldformulier in op onze website https://www.wbmdemoor.be/rommelmarkt

Tentoonstelling Jacques Bergmans (1891-1959) | Schilder van de Onzichtbare Stad

Elke zondag van 10:00 tot 12:00 / zaterdag van 10:00 tot 12:00 van 14:00 tot 18:00 / vrijdag van 10:00 tot 12:00 van 14:00 tot 18:00 / donderdag van 14:00 tot 18:00

Tentoonstellingen Schilderijen

Galerie St-John
Gent - Flandre Orientale

Jacques Bergmans (1891-1959) - Schilder van de Onzichtbare Stad. Galerie St-John brengt Jacques Bergmans terug naar Gent! We exposeren 26 oliewerken die zijn visie op het leven in de stad illustreren. De schilderijen verrassen ons nog steeds, nu bijna 100 jaar later! De verkoopstentoonstelling opent op 20 September. Catalogus online (Ndl/Fr) vanaf 16 September. (English upon request)

Toegang voor mensen met beperkte mobiliteit

Corneille langs de vreugde

Elke dinsdag,woensdag,donderdag,vrijdag,zaterdag en zondag van 10:00 tot 18:00

Tentoonstellingen Expo's over grafische kunst

Centre de la gravure et de l'image imprimée
La Louvière - Hainaut

Maak kennis met het werk van Guillaume Corneille (1922-2010), vruchtbaar kunstenaar en buitengewoon colorist. Zijn leven lang ging Corneille overal op zoek naar vreugde: hij verheerlijkte ze in de weelderige natuur, overal ter wereld, maar ook aan de zijde van zijn vrienden en van de kunstenaars die hem fascineerden, of in zijn eerbetoon aan de schoonheid van de vrouw.

MEESLEPENDE TENTOONSTELLING OVER ZEEËN EN OCEANEN

van 14:00 tot 18:00 / zaterdag van 14:00 tot 18:00 / zondag van 12:00 tot 17:00 / vrijdag van 12:00 tot 18:00 van 12:00 tot 17:00

Tentoonstellingen Virtueel / Visueel / Audio Interactive

Galerie Verrière Ets Demeuldre
Ixelles - Bruxelles

Een parcours gewijd aan de zeeën en oceanen op 3500 m2 van de voormalige porseleinfabriek Demeuldre-Coché, een geklasseerd gebouw.

"Les Passions" Joël Person

Elke woensdag,donderdag,vrijdag en zaterdag van 11:00 tot 18:00 van 11:00 tot 18:00 van 15:00 tot 22:00

Tentoonstellingen Expo's over grafische kunst

Jonathan F. Kugel Cabinet de Curiosités Contemporain
Bruxelles - Bruxelles

LES PASSIONSdoor Joel Person19.09 - 09.11bij Jonathan F. Kugel – rue Watteeu 16, 1000 Brusselin samenwerking met Loo&Lou GalleryLes Passions is een krachtige verkenning van monumentale en intieme tekenkunst. Met een verbluffende tekening van 1,5 meter hoog en 9,85 meter lang, verkent de tentoonstelling thema's zoals landschap, paarden, erotiek, actualiteiten en muziek, en vangt ze de essentie van beweging, energie en emotie. Van grote werken zoals "Déferlante" tot persoonlijke schetsen in zijn "notitieboeken", getuigt het werk van Joel Person van een diepe verbinding met de onderwerpen die hij afbeeldt.Over de kunstenaar:Joel Person, geboren in 1962 in Abidjan, is een gerenommeerde schilder en tekenaar. Afgestudeerd aan de Beaux-Arts de Paris, heeft hij een opmerkelijke carrière die zich uitstrekt over meerdere continenten en artistieke media. Zijn werk, bekend om zijn dynamische energie en aandacht voor de menselijke figuur, is tentoongesteld in Frankrijk, China en daarbuiten, en maakt deel uit van prestigieuze collecties, waaronder die van Hermès en Moleskine. Zijn nieuwste monografie, Et il n’est plus de place alors pour la peur, werd gepubliceerd in 2022.De galeries:Jonathan F. Kugel: Gevestigd in een neoflamandisch huis gebouwd in 1888, is deze galerie een heiligdom waar tijd en stijl samenkomen. Jonathan F. Kugel creëert een ruimte waar hedendaagse werken samenkomen met historische artefacten, wat een dialoog opent die de grenzen tussen kunst en antiquiteiten verlegt.Loo & Lou Gallery: Met een vestiging in Parijs biedt de galerie Loo & Lou een dynamisch platform voor gevestigde en opkomende kunstenaars. De galerie staat bekend om haar innovatieve aanpak, met een variëteit aan artistieke media en het creëren van een dialoog tussen kunst, publiek en curatoren.21.09: Sluit je aan bij ons voor een zaterdagmiddag met de kunstenaar Joel Person!Vier de boeiende tentoonstelling Les Passions bij de Cabinet de Curiosités Contemporain van Jonathan F. Kugel, in samenwerking met de Loo & Lou Gallery.Verlies jezelf in een buitengewone setting waar kunst tot leven komt! Dit is meer dan alleen een tentoonstelling—het is een unieke kans om de kunstenaar Joel Person te ontmoeten en de diepte van zijn werk te verkennen.Tijdens je bezoek kun je ook genieten van de levendige sfeer van Brussels Art Square (BAS) en het charmante Sablon-district ontdekken, met zijn eclectische galeries en getalenteerde kunstenaars.19 - 22 september: Brussels Art Square (BAS)Brussels Art Square is een niet te missen evenement dat meer dan 55 lokale en internationale galeries in het Sablon-district bijeenbrengt. Met meer dan 6.000 jaar kunst tentoongesteld, belooft het een onvergetelijk weekend te worden. Mis onze samenwerking met Galerie Fontana uit Amsterdam niet!LES PASSIONSdoor Joel Person19.09 - 09.11bij Jonathan F. Kugel – rue Watteeu 16, 1000 Brusselin samenwerking met Loo&Lou Gallerywww.jonathanfkugel.com

Toegang voor mensen met beperkte mobiliteit

JAN DE ZUTTER & JEROEN OLYSLAEGERS: DE GROTE BOCHT

Elke donderdag,vrijdag,zaterdag en zondag van 11:00 van tot van 18:00

Tentoonstellingen Verschillende technieken

Emile Verhaerenmuseum
Lippelo - Anvers

Tentoonstelling met Jan De Zutter en Jeroen Olyslaegers omtrent de Scheldebocht van Sint-Amands

10 jaar MUZE'UM L : een retrospectieve

Elke zondag van 14:00 tot 17:00

Tentoonstellingen Architectuur

MUZE'UM L : licht en landschap
Beveren - Flandre Occidentale

Op 21 september 2014 opende MUZE'UM L officieel de deuren tijdens een openingsplechtigheid in de volle zon (tijdens een verder bewolkte en regenachtige week). 10 jaar later worden de meer dan 50 kunstenaars die in deze unieke ruimte hun werk lieten zien, nog eens in de kijker gezet tijdens een retrospectieve. Ook oprichter en bezieler van MUZE'UM L, Fernand Callebert, die in 2022 het eeuwige licht betrad, wordt nog eens in het licht van zijn muze’um gezet.

Toegang voor mensen met beperkte mobiliteit

Speciale gezinnen

Speciaal voor kinderen

"Evenwicht" Valt het? Of niet?

Elke woensdag,zaterdag en zondag van 14:30 tot 18:00

Evenementen voor kinderen Expo voor kinderen

Musée des enfants
Ixelles - Bruxelles

Evenwicht! De nieuwe interactieve zaal van het Kindermuseum. Kinderen en ouders worden uitgenodigd om een vreemde zolder te verkennen waar fysiek en emotioneel evenwicht op de proef wordt gesteld. Van het zwaartepunt van piramides tot balanceren op stelten, alles is ontworpen om een leuke en leerzame ervaring te garanderen.

Galerij van de Mens

Tentoonstellingen Permanente expo's

Muséum des sciences naturelles
Bruxelles - Bruxelles

Van Sahelanthropus tot Homo sapiens en van embryo tot volwassene: verken de evolutie van de mens en zijn lichaam in deze gloednieuwe zaal, de “Galerij van de Mens - Onze evolutie, ons lichaam”. Om te beginnen, leiden fossielen en 3D-reconstructies je langs het grillige pad van 7 miljoen jaar evolutie. Ontdek vervolgens op een interactieve manier de aanpassingen die ons van onze voorlopers onderscheiden (grotere hersenen, kleinere tanden ...). Buig je dan over de wonderlijke werking van de complexe machine die ons menselijk lichaam is. Achterhaal hoe je lichaam steeds verandert, hoe het werkt, wat het nodig heeft om te overleven en om zich voort te planten (dit kan zelfs je pubers boeien ;-)

Speciale volwassenen

Wijnproeven - avond lessen in het Frans te Brussel

Elke maandag en woensdag van 19:30 tot 22:00

Stages / Cursussen Ateliers

OenoTour asbl
Uccle - Bruxelles

Hou je van wijn? Wil je je Frans oefenen in een goede sfeer?

Virtueel bezoek van het BELvue

Tentoonstellingen Virtueel / Visueel / Audio Interactive

BELvue Museum
Bruxelles - Bruxelles

Dompel uzelf onder in het hart van de permanente tentoonstelling van het museum met onze virtuele rondleiding. U ontdekt onze zeven zalen en onze galerij met 200 Belgische voorwerpen alsof u er zelf bij bent! U kunt ook meer te weten komen over acht voorwerpen of thema's die ons bijzonder nauw aan het hart liggen. Elke kleur komt overeen met een taal: Geel: Nederlands Paars: Engels Rood: Duits Turkoois: Frans Een project gerealiseerd met de steun van visit.brussels

Toegang voor mensen met beperkte mobiliteit

Speciale volwassenen

Speciale gezinnen

Speciaal voor kinderen

Singles speciaal

Speciale studenten

AfroBeat/AfroWorkOut & Amapianodanslessen

Elke zondag van 10:30 tot 11:30 / zaterdag van 09:00 tot 10:00 / dinsdag van 20:30 tot 21:30 / maandag van 21:00 tot 22:00

Stages / Cursussen Sporten

Westerlo
Westerlo - Anvers
Sporta Centrum Tongerlo
Oevel - Anvers
Sporta Centrum Tongerlo
Oevel - Anvers
Sporta Centrum Tongerlo
Oevel - Anvers

Afrikaanse dans is voor iedereen, kinderen, volwassenen, jongen, meisjes, LGBTQ+ ... die hun Afrikaanse ervaring tijdens 50 minuten in vreugde en goed humeur willen beleven. Wij bieden privé- en groepsdanslessen aan.

Bachata lessen Beginners, Gevorderden, Experts -Ballroom.brussels

Stages / Cursussen Sporten

Dynamodance.com (Merode-Montgomery)
Woluwe-Saint-Pierre - Bruxelles

Bachata lessen Beginners, Gevorderden, Experts

Salsa lessen Beginners, Gevorderden, Experts -Ballroom.brussels

Stages / Cursussen Sporten

Dynamodance.com(Montgomery)
Sint-Pieters-Woluwe - Bruxelles

Salsa lessen Beginners, Gevorderden, Experts

Ballroom en Laijn Danslessen Beginners, Gevorderden, Experts -Ballroom.brussels

Stages / Cursussen Sporten

Dynamodance.com(Montgomery)
Sint-Pieters-Woluwe - Bruxelles

Ballroom en Laijn Danslessen Beginners, Gevorderden, Experts

Kizomba lessen Beginners, Gevorderden, Experts -Ballroom.brussels

Stages / Cursussen Sporten

Dynamodance.com(Montgomery)
Sint-Pieters-Woluwe - Bruxelles

Kizomba lessen Beginners, Gevorderden, Experts

Swing Danslessen Beginners, Gevorderden, Experts -Ballroom.brussels

Stages / Cursussen Sporten

Dynamodance.com (Merode-Montgomery)
Woluwe-Saint-Pierre - Bruxelles

Swing Danslessen Beginners, Gevorderden, Experts

Speciaal voor kinderen

Bezoek Technopolis - hét Vlaams doe-centrum voor wetenschap en technologie!

Evenementen voor kinderen Expo voor kinderen

Technopolis
Mechelen - Anvers

In Technopolis schuilt om elke hoek een nieuw wetenschappelijk avontuur. Het ene moment sta je in een enorme zeepbel en het volgende fiets je met vierkante wielen of hang je aan een omgekeerde jojo te bengelen. Als spelend leer je dat wetenschap verrassend leuk kan zijn en bovendien helemaal niet te moeilijk.

Toegang voor mensen met beperkte mobiliteit

Bucolica. Allegorieën van het levende

Elke dinsdag van 9:00 tot 17:00 / woensdag,donderdag,vrijdag,zaterdag en zondag van 10:00 tot 18:00

Tentoonstellingen Verschillende technieken

Keramis | Centre de la Céramique
La Louvière - Hainaut

Van 6 april tot 20 augustus 2024 brengt Keramis een vijftiental kunstenaars samen die de natuur mobiliseren om hedendaagse bekommernissen op te roepen.

Toegang voor mensen met beperkte mobiliteit

Vaux-Hall Classic : Chapelle musicale Reine Elisabeth

Elke zondag van 18:30 tot 19:30

Concerten Klassiek / Modern / Barok / Klokkenspel

Vaux-Hall
Bruxelles - Bruxelles

Vaux-Hall Summer: de zomerse afspraak in het Warandepark.

SLAM DE POÉSIE 24/25

Eden | Centre Culturel Charleroi
Charleroi - Hainaut

The Painters Project by Eric Ceccarini, 25/09 - 13/10

Elke woensdag,donderdag,vrijdag,zaterdag en zondag van 11:00 van 18:00

Tentoonstellingen

Bruxelles - Bruxelles

Eric Ceccarini, een multi-getalenteerde kunstenaar, is een fotograaf met een internationaal erkende reputatie. Zijn eclectische carrière leidde ertoe dat hij in 2005 de prestigieuze Silver Lion Award ontving op het Cannes International Advertising Festival en exposeerde in gerenommeerde galeries. Deze keer exposeert hij zijn recente werken uit de series "The Painters Project" en "Amnios", waarvan sommige wereldpremières zijn. Haar aangeboren gevoel voor licht, haar genialiteit voor het moment su

Toegang voor mensen met beperkte mobiliteit

Vaux-Hall Summer / Outdoor recreation

Elke donderdag van 18:30 tot 21:00

Stages / Cursussen Ateliers

Vaux-Hall
Bruxelles - Bruxelles

Vaux-Hall Summer: de zomerse afspraak in het Warandepark.

Toegang voor mensen met beperkte mobiliteit

Da Bluefunk District presents : Hybrid Souls

Elke vrijdag van 18:30 tot 23:00

Concerten Soul / Funk

Vaux-Hall
Bruxelles - Bruxelles

Vaux-Hall Summer: de zomerse afspraak in het Warandepark.

Rommelmarkt - Chièvres (zondag)(elke week)

Rommelmarkt - Chièvres (zondag)

Markten en Rommelmarkten Markten

Grand Place de Chièvres
Chièvres - Hainaut

Rommelmarkt - Charleroi (zondag)(elke week)

Rommelmarkt - Charleroi (zondag)

Markten en Rommelmarkten Markten

Place Charles II
Charleroi - Hainaut

Rommelmarkt - Chapelle-lez-Herlaimont (dinsdag)(elke week)

Rommelmarkt - Chapelle-lez-Herlaimont (dinsdag)

Markten en Rommelmarkten Markten

Place de l'Eglise de Chapelle-Lez-Herlaimont
Chapelle-lez-Herlaimont - Hainaut

Rommelmarkt - Carnières (vrijdag)(elke week)

Rommelmarkt - Carnières (vrijdag)

Markten en Rommelmarkten Markten

Carnières
Carnières - Hainaut

Rommelmarkt - Brugelette (dinsdag)(elke week)

Rommelmarkt - Brugelette (dinsdag)

Markten en Rommelmarkten Markten

Brugelette
Brugelette - Hainaut

Rommelmarkt - Braine-le-Comte (donderdag)(elke week)

Rommelmarkt - Braine-le-Comte (donderdag)

Markten en Rommelmarkten Markten

Grand-Place de Braine-le-Comte
Braine-le-Comte - Hainaut

Rommelmarkt - Boussu (zondag)(elke week)

Rommelmarkt - Boussu (zondag)

Markten en Rommelmarkten Markten

Grand'Place Boussu
Boussu - Hainaut

Rommelmarkt - Biercée (woensdag)(elke week)

Rommelmarkt - Biercée (woensdag)

Markten en Rommelmarkten Markten

Biercée
Biercée - Hainaut

Rommelmarkt - Beloeil (woensdag)(elke week)

Rommelmarkt - Beloeil (woensdag)

Markten en Rommelmarkten Markten

Rue du Château
Beloeil - Hainaut

Rommelmarkt - Basècles (woensdag)(elke week)

Rommelmarkt - Basècles (woensdag)

Markten en Rommelmarkten Markten

Basècles
Basècles - Hainaut

Rommelmarkt - Barbençon (donderdag)(elke week)

Rommelmarkt - Barbençon (donderdag)

Markten en Rommelmarkten Markten

Barbençon
Barbençon - Hainaut

Rommelmarkt - Bailièvre (donderdag)(elke week)

Rommelmarkt - Bailièvre (donderdag)

Markten en Rommelmarkten Markten

Bailièvre
Bailièvre - Hainaut

De lantaarnplaatjes van Henry Morton Stanley

Tentoonstellingen Permanente expo's

Musée royal de l'Afrique centrale
Tervuren - Brabant Flamand

De collectie van Henry Morton Stanley bevat een zeldzame reeks van 63 lantaarnplaatjes, een deel van de memorabilia die Denzil M. Stanley in 1954 heeft geschonken aan het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika ter nagedachtenis aan zijn vader, Henry Morton Stanley (1841-1904), de beroemde ontdekkingsreiziger die Midden-Afrika doorkruiste. Lantaarnplaatjes werden lang geleden al gebruikt om afbeeldingen te tonen. In de 19de eeuw ging men lantaarnplaatjes vooral gebruiken in het onderwijs. Zo een lantaarnplaatje bestaat uit twee dunne glasplaatjes waartussen een afbeelding geklemd zit. Aanvankelijk werden dunne kleurlaagjes met de hand op de glasplaatjes aangebracht. Door de ontwikkeling van het procedé met droge platen en het gebruik van sterker licht, werd het mogelijk om foto’s – en in het geval van Stanley ook fotografische en gegraveerde reproducties – te projecteren. Het plaatje zat in een lantaarn en er werd gaslicht door gestuurd om de afbeelding te projecteren voor het publiek. Stanley liet de lantaarnplaatjes zien tijdens zijn voordrachten, net zoals we dat vandaag doen met een dia- of PowerPointpresentatie. Om de verkoop van zijn publicaties te financieren, gaf hij regelmatig lezingen aan zowel genootschappen van geleerden als op professioneel georganiseerde tournees, waarmee hij veel succes oogstte. Dit bracht Stanley van Groot-Brittannië tot in Australië en Nieuw-Zeeland, en in de jaren 1890 doorkruiste hij de hele VS. Stanley was heel bedreven in het projecteren van de lantaarnplaatjes. Niet alleen kon hij er de aandacht van het publiek mee vasthouden en zijn reisverhalen mee onderbouwen, de plaatjes kwamen ook tegemoet aan het verlangen van de toehoorders naar tastbaar exotisme. Ze beelden de meeste ontdekkingsreizen van Stanley af: van de zoektocht naar Livingstone in 1871-1872 tot de redding van Emin Pasha in 1887-1890. De voor ‘thuisreizigers’ bedoelde plaatjes schetsten de gebruikelijke stereotiepen en propaganda die op dat moment gangbaar waren in de verschillende koloniale grootsteden en bij hun publiek. Omdat lantaarnplaatjes fragiel zijn, zijn er momenteel nog slechts weinig te vinden. Vandaag worden ze beschouwd als een uiter

De sculpturen van Jane Tercafs

Tentoonstellingen Permanente expo's

Musée royal de l'Afrique centrale
Tervuren - Brabant Flamand

Jane Tercafs (1898-1944) liep school aan de academies van Luik en Brussel. Ze maakte furore als beeldhouwster in de woelige politieke, economische en culturele jaren van het interbellum. Tussen 1935 en 1940 verbleef ze driemaal in Belgisch Congo. Het KMMA conserveert een deel van haar archieven en is ook een van de weinige instellingen die een deel van haar oeuvre bewaart waarvoor ze inspiratie zocht in de regio van de Uele: een twintigtal beeldhouwwerken in hardsteen, gips of brons, een tiental schetsen en vijf bas-reliëfs in gips. Door haar contacten met de vrouwelijke bevolking kon Tercafs zich probleemloos onderdompelen in de Yogo- en Meje-culturen van Uele. Haar onafhankelijkheid ten opzicht van de koloniale administratie, waarmee ze ten andere op gespannen voet stond, vergemakkelijkte haar integratie. Naast beeldende kunst hield ze zich ook bezig met etnografisch en taalkundig onderzoek en onderhield ze geregelde contacten met de Commissie voor de bescherming van de inheemse kunsten en ambachten (COPAMI). Ze deed ook een aantal ‘archeologische’ vondsten in de Api-regio, die haar aanzetten bepaalde lokale culturele kenmerken in verband te brengen met het oude Egypte. Zoals veel tijdgenoten kwam de kunstenares in opstand tegen de westerse assimilatie en de verwoestende impact ervan op de zogenaamd ‘traditionele’ kunst, maar ze negeerde daardoor wel de dynamiek van toe-eigening die zich voltrok. Tercafs observeerde de contacten tussen de kolonisator en de lokale gemeenschap, met name de rekrutering door de katholieke missies en de impact van hun kunstateliers, evenals de verzameling van materiële cultuur door de Europeanen. Los van de ‘etnografische’ portretten die in de koloniale periode in de mode waren, slaagde Jane Tercafs er in het portret van een persoon, de ideale voorstelling en de zoektocht naar vormelijke perfectie te verzoenen. Bij de verwerving van de beeldhouwwerken door het KMMA waren echter hun ‘etnografisch’ karakter en de getuigenis die ze vormen van het ‘traditioneler’ Afrika doorslaggevend.

Armand Hutereau als etnomusicoloog

Tentoonstellingen Permanente expo's

Musée royal de l'Afrique centrale
Tervuren - Brabant Flamand

Tijdens de expeditie die Armand Hutereau (1875-1914) tussen 1911 en 1913 ondernam voor het Museum van Belgisch Congo verzamelde hij tal van muziekinstrumenten. Hij maakte ook muziekopnamen en legde dans en muziek vast op film. Ook al was Hutereau geen professionele etnomusicoloog, toch hebben zijn open geest, zijn pragmatische aanpak en zijn zin voor nauwkeurige documentatie geleid tot een schat aan gegevens en objecten. Het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika bezit in totaal 642 muziekinstrumenten die door Hutereau werden verzameld. Sommige muziekinstrumenten vormen materiële getuigen van eeuwenoude tradities. Bij andere zien we de bekwaamheid van sculpteurs en instrumentenbouwers die zich aanpasten aan de smaak van Europeanen en hun voorkeur voor gedecoreerde kunstvoorwerpen. Hiervan getuigen mooi gedecoreerde hoorns, en harpen met ivoren hals van bij de Mangbetu. Hutereau maakte 254 wassen rollen met geluidsopnamen in het gebied van de Ubangi en de Uele. Deze wassen rollen werden recentelijk gedigitaliseerd in het Etnologisch Museum van Berlijn. Hij was ook één van de eersten om bewegende beelden van de inheemse bevolking vast te leggen op nitraatfilm. Hutereau’s reisgezel Vandenbrouck monteerde deze beelden tot in totaal 80 filmfragmenten, die vandaag bewaard zijn in de vorm van 7 zwartwit filmrollen. De films laten scènes zien uit het dagelijkse leven. We zien mannen die touw maken of spelletjes spelen, vrouwen die deeg kneden of koken, kuddes olifanten die een dorp naderen, een kano die aanmeert en gezinnen die naar de kerk gaan. Een Europeaan reist door het land met een grote groep dragers. Elke filmrol bevat fragmenten waarin muziek wordt gemaakt. Voor de lens van Hutereau speelt een man op een spleettrom en een danser wordt begeleid door xylofoonspel. Een chef danst op ritmisch gezang en we zien dansende vrouwen in lange jurken. Een oprukkende militaire fanfare laat duidelijk de Europese invloed zien.

Henry Rosy en de gaza wuli-initiatie

Tentoonstellingen Permanente expo's

Musée royal de l'Afrique centrale
Tervuren - Brabant Flamand

Henry Rosy werkte van 1933 tot 1939 als landbouwingenieur van de Staat in de regio van de Ubangi in Congo. Hier verzamelde hij voor het Museum meer dan 400 objecten. Dankzij de begeleidende etnografische aantekeningen en honderden foto’s kan deze collectie goed in haar originele context worden gesitueerd. Henry Rosy verbleef twee jaar bij de Ngbaka in de regio van Gemena vanwaar hij een reeks voorwerpen en foto’s meebracht die nauwkeurige informatie verstrekken over de mannelijke initiatieritus, de gaza wuli, en over de vrouwelijke overgangsritus, de gaza wuko. In 1936 kreeg Henry Rosy de kans deze twee belangrijke ceremonieën bij te wonen in de dorpen Lengbwelle en Bombakabo, ten westen van de stad Gemena. De fotografische getuigenissen die hij hierover meebracht, werden een onweerlegbare studiebron voor de culturele geschiedenis van deze streek. De hier voorgestelde fotoselectie illustreert het besnijdenisritueel van de mannen in Bombakabo. Henry Rosy kreeg de toestemming de initiatieruimte te betreden en werd zo een bevoorrechte ooggetuige. Als landbouwingenieur onderhield Henry Rosy een voortdurend contact met de wetenschappers van de afdeling Etnografie, Jozef Maes en Olga Boone. Door zijn nauwkeurige en relevante waarnemingen is zijn veldwerk een echte etnograaf waardig. Uit de briefwisseling blijkt zijn diepe eerbied voor de cultuur van de samenlevingen waarmee hij in aanraking kwam, een vrij uitzonderlijke ingesteldheid in de koloniale context van de jaren dertig. Hij bouwde een wederzijdse vertrouwensrelatie op met zijn Congolese gesprekspartners, en beschikte over een trefzeker observatietalent. Die troeven verleenden hem toegang tot getuigenissen en informatie die in grote mate bijdroegen tot de kennisuitbreiding over dit cultuurgebied in het noordwesten van de DR Congo.

Op zoek naar traditionele muziek in Congo en in Rwanda in de jaren 1970

Tentoonstellingen Permanente expo's

Musée royal de l'Afrique centrale
Tervuren - Brabant Flamand

In 1966 kreeg de etnomusicologie als wetenschap een vaste plaats in het museum. De opdracht van de afdeling was de traditionele muziek, en de bijhorende muziekinstrumenten en dansen, te registreren, te beschrijven, te analyseren en onder de vorm van allerlei publicaties aan een breed publiek voor te stellen. Het fotoarchief van de afdeling laat zien hoe tijdens diverse wetenschappelijke zendingen dit doel werd nagestreefd. Dankzij de institutionele samenwerking met het Institut National de Recherche Scientifique (INRS) van Butare werd van 1973 tot 1985 onderzoek verricht naar de Rwandese muziek- en danscultuur. Dit resulteerde in een belangrijke collectie klank- en beeldopnamen, die een overzicht biedt van het hele gamma aan muziekuitingen uit die periode in Rwanda. In de jaren 1970 leidde een samenwerkingsakkoord met het toenmalige Zaïre tot de oprichting van het Institut des Musées Nationaux du Zaïre (IMNZ). Hierdoor kon musicologisch onderzoek worden gestart in de provincies Shaba (Katanga) en Kasai. Eerst kwam de Luba-muziek aan bod, met vooral aandacht voor de muziekinstrumenten en de liederen die het sociale en religieuze leven kenmerkten. Vervolgens kon met de steun van de Lunda-keizer, de Mwaant Yaav, een gelijkaardig onderzoek worden gevoerd bij de Lunda, waar de muziek werd opgenomen die hoorde bij diverse rituelen en gebruiken. Ook bij de Salampasu tenslotte werden dansen en muziekensembles geregistreerd waarvan het bestaan tot dan toe ongekend was. Muzikanten en dansers werkten graag mee en waren overal erg opgezet met de belangstelling voor hun muziek. De geluidsopnames en de bijhorende foto’s en archieven vormen een onschatbare bron van informatie over de traditionele muziek van Centraal-Afrika. Bovendien werd de collectie audio-opnames intussen volledig gedigitaliseerd!

De etnografische veldfoto’s van Auguste Bal

Tentoonstellingen Permanente expo's

Musée royal de l'Afrique centrale
Tervuren - Brabant Flamand

Auguste M. Bal was territoriaal agent in het district Bangala van het voormalig Belgisch Congo. Bal toonde een grote interesse voor de cultuur van de Mbuja, de Ngombe en andere volkeren die in het district leefden. Hij was een uitstekend waarnemer die nauwkeurige en waardevolle informatie optekende. Het museum bezit 142 etnografische veldfoto’s van Bal, die een waardevolle bron zijn voor studies over de Congolese provincies Equateur en Mongala. Eind 1931 werd aan lokale ambtenaren in Congo gevraagd om vuurmakers uit verschillende gebieden te verzamelen en die op te sturen naar het Museum van Belgisch Congo in Tervuren. De vraag kwam van Joseph Maes die toen hoofd van de afdeling Volkenkunde was. Auguste Bal reageerde meteen en stuurde in januari 1932 een set vuurmakers op, samen met een tekst van drie pagina’s over de verschillende aspecten van het vuur maken bij de Lobo. De nauwkeurigheid van deze informatie zette Maes er toe aan meer inlichtingen op te vragen bij Bal, over de tradities en gebruiken van de verschillende volkeren in het district Bangala. De enquête over vuurmakers betekende voor Bal het begin van een lange correspondentie met verschillende museumconservators en hij groeide uit tot een nauwe medewerker van het museum. Hij verzamelde tal van legenden en verdiepte hij zich in de geschiedenis van verschillende bevolkingsgroepen. Hij beschreef ook rituelen en dansen en noteerde zorgvuldig basisgegevens over etnografische voorwerpen. Hij verzamelde relatief weinig – een dertigtal – etnografische objecten voor het museum, maar had een belangrijke bijdrage tot de ontwikkeling van de etnografische documentatie over een uitgestrekt gebied in Congo.

De beeldhouwkunst van de Ovimbundu

Tentoonstellingen Permanente expo's

Musée royal de l'Afrique centrale
Tervuren - Brabant Flamand

De Ovimbundu zijn een belangrijke Angolese bevolkingsgroep in de huidige provincie Benguela. De kunst van deze cultuur is niet goed gekend bij het grote publiek en het aantal Ovimbundu-werken is betrekkelijk schaars. Niettemin bezit het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika (KMMA) een van de voortreffelijkste Ovimbundu-verzamelingen. De aanwezigheid van deze collectie in een museum dat oorspronkelijk gewijd was aan wat we nu de DR Congo noemen, is grotendeels te danken aan Robert Verly. Kunstschilder Robert Verly (1901-1963) maakte aanvankelijk deel uit van de Commissie voor de Bescherming van de Inlandse Kunsten en Ambachten (COPAMI). In de jaren 1940 werd hij door de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis van Brussel (KMKG), belast met een etnografische zending in Angola. Tijdens deze zending verzamelde hij de Ovimbundu-beeldjes waarvan er hier enkele worden voorgesteld. De objecten werden eerst ingeschreven in de KMKG, voor hun overbrenging naar het KMMA tussen 1967 en 1979. Robert Verly verzamelde uitgebreide informatie over het geestelijke en materiële leven van de Ovimbundu en de Kimbundu. De voortijdige dood van de onderzoeker verhinderde de publicatie van het merendeel van zijn werken en onderzoek.. De selectie van voorgestelde objecten maakt het mogelijk om, aan de hand van door Robert Verly of door andere onderzoekers verzamelde gegevens, inzicht te verkrijgen in bepaalde aspecten van het religieuze, sociale en politieke leven van de Ovimbundu. We treffen enerzijds bijzonder fijn gesculpteerde mannelijke en vrouwelijke beeldjes aan, anderzijds enkele cefalomorfe knotsen en tenslotte andere voorwerpen zoals pijpen. Algemeen genomen kunnen deze objecten op basis van hun functie in vier grote categorieën worden ondergebracht. Bepaalde voorwerpen zijn verbonden met de soma (de chef of heerser), andere met activiteiten van de ocimbanda (de waarzegger), en enkele, met een vaak erg grove plastiek, zijn gekoppeld aan jachtrituelen. Tenslotte is er ook nog een sculpturale productie die uitsluitend bestemd was voor de verkoop aan Europeanen, zoals aan Robert Verly.

De hoofdrolspelers van de Onafhankelijkheid

Tentoonstellingen Permanente expo's

Musée royal de l'Afrique centrale
Tervuren - Brabant Flamand

Het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika bewaart de archieven van Jules Gérard-Libois (1923-2005). Hij was de oprichter van het Afrika Studie- en Documentatiecentrum (ASDOC). Dit befaamde centrum is nu in het KMMA opgenomen als de afdeling Eigentijdse Geschiedenis. De archieven van Jules Gérard-Libois bevatten, onder andere, een belangrijke verzameling foto’s die informatie verschaffen over de evenementen en de figuren die een ingrijpende rol gespeeld hebben bij de onafhankelijkheid van Congo en gedurende de postkoloniale periode. Deze bevatten bovendien geluidsopnames van de onderhandelingen tussen België en Congo uit 1960, evenals een collectie werken en tijdschriften. De archieven werden opgebouwd tussen 1958 en 2004 tijdens de volledige beroepsactiviteit van Gérard-Libois. Dit gebeurde in het kader van publicatieprojecten van werken gewijd aan de politieke evolutie van Congo en de Belgisch-Congolese betrekkingen, wat de belangrijkste onderzoeksdomeinen waren van het Centrum voor socio-politiek onderzoek en informatie (Centre de recherche et d'information socio-politiques ou CRISP ), dat ook door Gérard-Libois opgericht werd. Deze werken waren vooral bestemd om Congolese onderzoekers toegang te verschaffen tot betrouwbare bronnen over de geschiedenis van Congo. De archieven overspannen een heel groot stuk van de Congolese geschiedenis, gaande van 1940 tot het moment dat Laurent Désiré Kabila in 1997 aan de macht komt. Een heel belangrijke reeks is gewijd aan de werken van de Belgische parlementaire Onderzoekscommissie over de omstandigheden van de moord op Patrice Lumumba, de toenmalige eerste minister van Congo, in januari 1961. J. Gérard-Libois zetelde als expert in deze commissie in 2000-2001. De tweede belangrijke reeks is die over de rol van Che Guevara in de Congolese guerrilla in 1965. De andere reeksen handelen over Congo tijdens de Tweede Wereldoorlog (1940-1945), de periode voorafgaand aan de onafhankelijkheid van 1960, de opstanden tijdens de jaren 1960, het regime van Mobutu (1965-1993), het traject van Laurent Désiré Kabila (1979-1999), enz.

De schetsboeken van de ontdekkingsreizigers

Tentoonstellingen Permanente expo's

Musée royal de l'Afrique centrale
Tervuren - Brabant Flamand

In 1899 gebruikte het tijdschrift Le Petit Bleu voor het eerst de uitdrukking “explorateurs croquistes” (ontdekkingsreizigers-schetsers) om bepaalde werken mee aan te duiden. De uitdrukking kan gebruikt worden om het geheel van grafische kunst te typeren dat geproduceerd werd tijdens drie belangrijke ondernemingen van koning Leopold II: het Comité d'Études du Haut-Congo, de Association Internationale du Congo et de Onafhankelijke Congostaat. De auteurs van de schetsen, tekeningen, aquarellen en schilderijen waren medewerkers van Henry Morton Stanley, militairen van de expedities van de Onafhankelijke Congostaat, of agenten van de administratie. De werken van deze amateur-kunstenaars vormen een soort visuele encyclopedie die kun kennis weergeeft over een omgeving die hen vreemd was en die ze zich probeerden eigen te maken en te delen onder elkaar of met hun familie. Het corpus bevat portretten, afbeeldingen van lichamen en lichaamskunst, van Europese posten en dorpen uit de Evenaarsprovincie, van de Uele, van de Nijl (in de enclave van Lado), van Katanga en van Neder-Congo. We vinden voorstellingen van de materiële cultuur van deze regio’s, alsook tekeningen van insecten, fauna en flora. Bepaalde voorstellingen zouden een lang leven kennen en erg gewaardeerd worden door de professionele makers van koloniale kunst: de stroom, de prauwen, de zonsondergangen, de dansen. Deze grafische kunst vervolledigt de fotografie door er kleur aan toe te voegen of door bepaalde onderwerpen weer te geven die door de beperkingen van de techniek toen nog niet goed konden worden gefotografeerd. De geschriften van deze ontdekkingsreizigers laten toe om hun afbeeldingen in een precieze context te situeren. Samen weerspiegelen de afbeeldingen en de geschriften het historisch kader, de uiteenlopende culturele werelden en ook de brutaliteit van die tijd. Ze laten ook zien hoe westerse kunstenaars moeite hadden om het landschap weer te geven, en vooral het licht, in streken die helemaal niet dezelfde kenmerken vertoonden als in het Noorden. De tentoonstelling van schilderijen van Edouard Manduau in België werd van commentaar voorzien door de kunstcritici. Het Belgisch publiek verwonderde zich over het kleurenpalet en de tonaliteit van het equatoriaal regenwoud. De relatie tussen de afbeeldingen die ter plaatse werden gemaakt, de illustraties van de reisverslagen en tenslotte de fotografie werd nog niet voldoende bestudeerd. Deze buitengewone bronnen liggen klaar om het voorwerp te vormen van een nieuw multidisciplinair onderzoek.

De stedelijke fotografie van Joseph Makula

Tentoonstellingen Permanente expo's

Musée royal de l'Afrique centrale
Tervuren - Brabant Flamand

Joseph Makula trad in 1956 als eerste en enige Congolese fotograaf in dienst bij Congopresse, het officiële agentschap van Belgisch Congo. Hij had het vak geleerd in het leger en al wat ervaring opgedaan bij een krant. Makula fotografeerde voornamelijk het dagelijkse leven van de stedelijke Congolese middenklasse waartoe hij zelf behoorde en met wie hij zich duidelijk kon identificeren. Een van zijn onderwerpen was het hoger technisch onderwijs dat in de jaren 1950 werd uitgebouwd voor jongens en meisjes. Hij bracht heel wat zogenaamde “évolué’s” voor zijn lens, die een nieuwe Congolese elite vormden. Bij gebrek aan initiatieven van de koloniale overheid organiseerden zij zelf onderwijs voor vrouwen die veelal zonder opleiding of slechts laaggeschoold op de arbeidsmarkt terecht kwamen. De vrij intieme foto’s die Makula nam van de interieurs van “évolué's” weerspiegelen duidelijk de verwantschap tussen de fotograaf en de personen die werden gefotografeerd. Makula nam in vergelijking met zijn Europese collega's opvallend minder foto’s van officiële aangelegenheden en van het bezoek van hooggeplaatste buitenlandse gasten. Hij reisde ook veel minder. Hoewel we enkele foto’s van verre provincieplaatsen terugvinden, is het duidelijk dat hij vooral in of in de buurt van de hoofdstad Leopoldstad werkte. Foto's van het Congolese dorpsleven zijn helemaal afwezig in zijn oeuvre. Het is onduidelijk of de opvallende contrasten tussen de foto's van Makula en zijn Europese collega's te maken hebben met zijn persoonlijke voorkeuren dan wel met beslissingen van zijn oversten. Na de onafhankelijkheid leidde Makula een hele generatie van fotografen voor Congopresse op, onder wie ook de eerste en enige vrouw, Mpate Sulia. Mobutu vertrouwde hem een aantal belangrijke opdrachten toe. Tussen 1981 en 1991 had hij zijn eigen studio Photo Mak in Lemba (Kinshasa). Een van zijn dochters werkt ook als fotografe.

Realiteit en fictie in de etnografische fotografie van de jaren 1950

Tentoonstellingen Permanente expo's

Musée royal de l'Afrique centrale
Tervuren - Brabant Flamand

Het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika bezit een vrij volledige reeks foto’s van de Voorlichtingsdienst van Belgisch Congo en Ruanda-Urundi, beter gekend onder de naam Inforcongo. Deze dienst werd opgericht in het begin van de jaren 1950 door het Ministerie van Koloniën om te zorgen voor een positieve beeldvorming over de koloniale onderneming. Veel foto's hebben betrekking op de materiële verwezenlijkingen van de kolonisator, terwijl andere de ingrijpende economische en sociale transformaties van de Congolese samenleving in beeld brengen. De collectie bevat eveneens een opmerkelijke reeks foto’s van traditionele dansen. Kenmerkend voor deze foto’s is de spanning tussen realiteit en fictie, en hun ambigue aanspraak op ‘authenticiteit’. Twee bijzonder productieve en gelauwerde fotografen van Inforcongo waren Carlo Lamote en Henri Goldstein, die zich met veel ijver ook toelegden op etnografische fotografie. Geïnspireerd door het ideaal van de ‘ontdekkingsreiziger’ waren ze voortdurend op zoek naar interessante volkenkundige onderwerpen. Ze waren overtuigd van het feit dat de lokale tradities snel definitief zouden verdwijnen. Om die reden moesten deze snel op de fotografische plaat worden vastgelegd. De traditionele dansen en riten die ze wilden ‘ontdekken’ en documenteren, werden echter vaak door hun eigen toedoen georganiseerd. Ze werden hierbij geholpen door territoriale agenten of missionarissen en ze beschikten over een bijzonder budget om de voorbereidingen en opvoeringen ter plaatse te sponsoren. Met het oog op een ‘objectieve’ registratie werden alle elementen die het resultaat waren van Europese import of beïnvloeding verwijderd vooraleer er gefotografeerd werd. Dit werd nodig geacht opdat de beelden een ‘echte authenticiteit’ zouden hebben. Veel van de traditionele dansen werden hierdoor niet ‘ontdekt’ maar veeleer ‘(her)uitgevonden’. De foto’s werden niettemin gecatalogeerd als wetenschappelijke documentatie, en ze worden tot op vandaag nog vaak kritiekloos gebruikt als objectieve tijdsdocumenten.

De collectie memorabilia van Henry Morton Stanley

Tentoonstellingen Permanente expo's

Musée royal de l'Afrique centrale
Tervuren - Brabant Flamand

De beroemde ontdekkingsreiziger Henry Morton Stanley (1841-1904) nam van zijn Afrika-reizen grote verzamelingen voorwerpen en specimens mee naar Groot-Brittannië. Een groot deel daarvan, zoals zaden en stalen van gesteenten, verzamelde Stanley tijdens zijn laatste expeditie, de Emin Pasha-reddingsexpeditie (1887-1890), ondanks pech met kano’s en een gebrek aan dragers. Stanley was verzot op het verzamelen van wapens, die hij thuis aan de muren hing. Zijn publicaties droegen bij tot het classificeren van een aantal voorwerpen, meestal afkomstig uit de Swahili- en Zande-regio’s, maar voor sommige is er vandaag nog altijd geen verklaring. Andere voorwerpen van Stanley zijn het kompas, de thermometer, de hoogtemeter, de sextant en de kunstmatige horizon. Aanvankelijk was Stanley als journalist en selfmade man niet welkom in wetenschappelijke kringen. Ook na zijn succesvolle expeditie en zoektocht naar dokter Livingstone (1871-1872) hadden aardrijkskundigen nog twijfels bij wat hij had gepresteerd. Om die reden werden zijn volgende expedities naar Afrika (1874-1877) en die namens koning Leopold II (1879-1884) voorafgegaan door zorgvuldige voorbereidingen. Om te beantwoorden aan de verwachtingen van de genootschappen van geleerden en aan die van het grote publiek, droeg hij steevast de verplichte attributen en wetenschappelijke instrumenten van de moderne reiziger met zich mee. Uit zijn notities blijkt dat hij de positie van zijn karavaan nauwgezet rapporteerde en de landschappen en vegetatie bestudeerde en beschreef. In 1954 herdacht het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika de 50ste verjaardag van het overlijden van Henry Morton Stanley. Zijn adoptiezoon, Denzil, greep de gelegenheid aan om een schenking te doen van meer dan 300 memorabilia uit het landgoed van zijn ouders in Furze Hill, in het Britse graafschap Surrey. De collectie bestaat uit aantekeningen van Stanley’s reizen, en eretekens en prijzen die hij ontving. De collectie van Stanley-objecten van het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika is het enige samenhangende overblijfsel van de uitgebreide collectie die Stanley aanlegde. In 2002 maakten Stanley’s erfgenamen het landgoed in Furze Hill leeg. De overgebleven archieven, foto’s en souvenirs gingen onder de hamer en het huis werd verkocht.

Persona. Maskers uit Afrika

Tentoonstellingen Permanente expo's

Musée royal de l'Afrique centrale
Tervuren - Brabant Flamand

Veel bevolkingsgroepen uit subsaharaans Afrika gebruikten, en gebruiken soms nog steeds, maskers voor rituele, politieke of feestelijke doeleinden. Het ene doel sluit het andere overigens niet altijd uit. Het masker moet worden beschouwd als een geheel dat zowel het object omvat – het eigenlijke masker – als de danser, zijn kostuum en de totale visuele manifestatie. Vandaag zijn de maskers in onze musea verworden tot ‘levenloze’ objecten, doorgaans uitsluitend vertegenwoordigd door in hout gebeeldhouwde gezichten. Veralgemenend kunnen we stellen dat masker ontworpen zijn om het gelaat en de identiteit van de dragers te verbergen. Daarnaast echter onthullen de maskers, met name door hun stilistische kenmerken, informatie over de identiteit van de bevolkingsgroepen die ze in scène brachten tijdens specifieke ceremonies. De samenlevingen die maskers creëerden en gebruikten, beschouwden ze als complexe en levende persoonlijkheden. De meerduidigheid van de term ‘persona’ – de titel van een tentoonstelling in het KMMA in 2009 – vat hun karakteristieken mooi samen. Deze oude Latijnse term heeft immers zowel betrekking op de theateracteur, op de rol die hij speelt als op het door hem gedragen masker. Maskers werden in tal van contexten gebruikt. In meerdere West-Afrikaanse landen worden ze nog steeds aangewend om bovennatuurlijke wezens op te roepen: goden, natuurgeesten en voorouders. Toch blijkt dat ze steeds vaker een ludieke rol spelen. Dit is ook het geval in Congo bij de enkele bevolkingsgroepen die de maskers nog laten dansen. De hier voorgestelde selectie toont representatieve voorbeelden van een aantal functies die maskers gewoonlijk vervullen: heksenjager, beschermer van de oogst en van het dorp, opvoeder tijdens de initiatieperiode, handhaver van de politieke macht, begunstiger van de vruchtbaarheid, vertegenwoordiger van een bovennatuurlijke wereld, begeleider van de zielen, wraaknemer, grappenmaker, enz.

Stenen grafbeelden uit Neder-Congo

Tentoonstellingen Permanente expo's

Musée royal de l'Afrique centrale
Tervuren - Brabant Flamand

De etnografische collectie van het KMMA bevat een 120-tal beelden die in het gebied van de benedenloop van de Congostroom op de graven van belangrijke overledenen werden geplaatst. Ze worden mintadi genoemd, een term die verwijst naar de zachte steen waaruit ze zijn gemaakt. De meeste beantwoorden aan een beperkt aantal types die symbolische voorstellingen zijn van de eigenschappen waarmee chefs, notabelen en handelaars graag werden geassocieerd. Het zijn dus geen natuurgetrouwe ‘portretten’ maar eerder weerspiegelingen van de manier waarop hun opdrachtgevers in de herinnering verder wilden leven. Een opmerkelijk aantal werd in de jaren 1950 verzameld door de amateur-etnoloog Robert Verly, die veronderstelde dat ze deel uitmaakten van een eeuwenoude traditie. Verder onderzoek heeft echter uitgewezen dat hun productie ruwweg te dateren valt tussen 1850 en 1930. Deze periode valt samen met de ontwikkeling van een bloeiende handel in het mondingsgebied van de Congostroom. Chefs en handelaars genoten een groot aanzien dankzij de diverse Europese producten die ze verwierven in ruil voor palmnoten en ivoor. Ze stelden zichzelf graag voor als autoritaire bezitters van slaven, maar ook als ‘mannen van hun tijd’ die zich nieuwe vaardigheden eigen maakten, zoals lezen. De grondstof voor deze grafbeelden kwam uit een tweetal steengroeven. Een ruwe figuur werd meteen ter plaatse uit de zachte steen gehouwen, om het transport naar het atelier voor de afwerking te vereenvoudigen. Op basis van stijlonderzoek wordt vermoed dat ooit een twintigtal ateliers actief zijn geweest. De steen werd bewerkt met dissel en mes, net als bij de houtsculptuur. De concurrentie tussen ateliers heeft geleid tot een rijkdom aan thema’s. Bepaalde van deze thema’s komen overvloedig voor, wat er op wijst dat beeldhouwers zich ook schikten naar de wensen van hun potentiële klanten. Onder de ‘bestsellers’ vallen voorstellingen van ‘de denker’, van moeder en kind, en van een figuur die de handen open voor zich houdt. Deze laatste is vermoedelijk de voorstelling van iemand die in staat is documenten te lezen, een nieuwe vaardigheid die veel ontzag opwekte.

3 283 evenement(en) gevonden (3001 tot 3050)