Iterations #5 : Operating / Exploitation
08 24 nov 2019
Tentoonstellingen Virtueel / Visueel / Audio Interactive
Palais des Beaux-Arts de Bruxelles - Bozar
Bruxelles -
Bruxelles
’Iterations #5: Operating / Exploitation’ is een collaboratief werk, met input van: Mia Melvaer, Maxime Fuhrer, Zoumana Meïté, Norbert Math, Iris Torruella Segura, Yoan Robin, Rosa Llop Vidal, Geraldine Juarez, Martin Rumori, Luis Rodil-Fernández.Een computersysteem functioneert via inter-operererende scripts die de interactie tussen de geconnecteerde elementen aansturen. Deze tentoonstelling neemt het besturingssysteem van een computer als metafoor om parameters en condities voor samenwerking te onderzoeken. De tentoonstelling plaatst zich in de semantische ruimte tussen de Franse en Engelse benaming voor ’besturingssysteem’: Operating system en système d’exploitation. Operating / Exploitation komt voort uit een groepsresidentie in Bozar Lab en vindt plaats in het kader van Iteraties, een onderzoek naar de potentie van artistieke samenwerking in een digitale context.Operating / Exploitation gaat over de technologie van samenwerking. Technologie moet in deze context dus niet worden geïnterpreteerd als ’high tech’ maar het refereert aan alles dat gezegd kan worden over de kennis, gereedschappen en technieken die verbonden zijn aan de actie van het samenwerken. Operating / Exploitation experimenteert met collectief gedeeld auteurschap. Het volgt niet het schema van de individuele auteur als geïsoleerd genie, maar is geworteld in een genetwerkte cultuur. De kunstenaars in Operating / Exploitation overwegen hun samenwerking in een groter verband: het is deel van een gemeenschappelijk project tussen verschillende kunstenorganisaties, en dat project is op haar beurt deel van een Europees subsidieprogramma. Hun samenwerking raakt aan de relaties en hiërarchieën tussen de betrokken partijen. Wat is de status van het samenzijn? Is dat ’werk’ een gedeeld verlangen of een noodzakelijk kwaad? Is de actie gericht op een gezamenlijk doel?De metafoor van het besturingssysteem breidt zich uit naar de manier waarop computers tussen elkaar werken en in relatie tot andere systemen. Een systeem, van welk soort dan ook, draait op het integreren, gebruiken, uitbaten van materiaal en energie. Dat geldt voor bedrijven, politiek, kunstinstellingen en ook voor mensen die samen dingen doen. Als gereedschappen die kunnen worden ingezet voor meerdere doeleinden ,worden computer, code en software vaak verondersteld dit op een agnostische wijze te doen. Maar zij zijn verbonden aan sociaal politieke complexen die niet neutraal of onschuldig zijn. Software heeft bijvoorbeeld hardware nodig, een computer, een server; metaal, plastic, elektriciteit, lichamen gebogen over toetsenborden. Werkomstandigheden aan lopende banden, de productiewijze van elektriciteit en de gewelddadige realiteiten verbonden aan het mijnen van conflict-mineralen zoals coltan, dat gebruikt wordt in elektronische apparaten, zijn deel van het systeem. Telkens wanneer we onze computer aanzetten, activeren we die realiteiten.In juni en oktober nodigde Constant meerdere kunstenaars uit in een collectieve residentie die plaatsvond in Bozar Lab. De kunstenaars wisselden uit over hun praktijken door middel van experimenten, gesprekken, atelierbezoeken en gedeelde oefeningen, en bouwden verder op een thematiek die voortkwam uit een eerdere tentoonstelling die plaats vond in esc, medien kunst labor in Graz, Oostenrijk. Die tentoonstelling, Collaboration Contamination, werd gemaakt door een andere groep die zich Common Ground noemde. Ze bestond uit een grote berg aarde waaruit van alles groeide: planten, textiel, geluiden, interactieve beweging. De tentoonstelling stelde dat samenwerking niet mogelijk is zonder tijd en plek te maken voor wederzijdse verandering en beïnvloeding.Een doorwerking van de Bozar Lab residentie in juni was het besluit om de condities van werk centraal te stellen. Er werd een start gemaakt met het oplijsten van verwachtingen ten aanzien van samenwerken, waarin conflict en frictie werden gezien als essentiële begrippen om mee aan de slag te gaan. De residentie van oktober vond plaats in de twee weken voorafgaand aan de tentoonstelling. Kunstenaars werkten dit concept verder uit en ontwikkelde de installatie die hier te zien is.Operating / Exploitation ontwikkelt nieuwe talen die voortkomen uit samenwerken, uitvinden, proberen, mislukken, opnieuw proberen. Antropologe Anna Tsing stelt: ’Collaboration is only possible through dedication to knowing that, you are going to be changed in the process.’ De kunstenaars in dit project verbinden zichzelf aan een proces van verandering, van het werk, henzelf en van de wereld waar het deel van uitmaakt. Artistieke samenwerking zet verbeelding in actie. Collectieve verbeelding is doen, uitvoeren terwijl je je samen iets voorstelt. Door samen te werken en elkaar te beïnvloeden geven we vorm aan de wereld van morgen die we samen bewonen. Als we dat verhaal samen schrijven en we willen er deel van uitmaken, dan is samenzijn het gereedschap dat we moeten bestuderen, verbeteren en verdelen. We kunnen het ons niet veroorloven om niet meer uit te zoeken over haar technologieën.Deze tentoonstelling is onderdeel van Iteraties, een Europese samenwerking tussen vier organisaties die een nieuwsgierigheid en enthousiasme delen voor een collectieve benadering van kunst en technologie. Samenwerking tussen kunstenaars maakt deel uit van hun dagelijkse realiteit. Een doelstelling van Iteraties is het stimuleren en zichtbaar maken van collectief werk dat cruciaal is voor de digitale kunstpraktijk. Hoe kunnen we deze praktijken beter valideren en met welke noden en urgenties moeten we werken om hen te bevorderen?Een Europese coproductie tussen Hangar (ES), esc (AT), Dyne.org (NL) en Constant (BE). Met de steun van: Creative Europe Programme of the European Union, Fédération Wallonie-Bruxelles Arts Numériques, Vlaamse Overheid, Vlaamse Gemeenschapscommissie. Gehost door BOZAR.
